یادگیری زبان خارجی در طول سالیان دچار تغییر و تحولات بسیاری شده‌است. به‌طوری‌که با پیشرفت علوم روان‌شناسی و زبان‌شناسی روش‌های نوینی برای تدریس ابداع شده‌اند. علاوه بر ابداع روش‌های جدید، روش‌های قدیمی نیز اصلاح شده‌اند. اگر از افراد سال‌خورده خود در مورد تدریس و یادگیری زبان انگلیسی بپرسید، روش های تدریس زبان انگلیسی را برای شما خواهند گفت که با دنیای امروز بسیار متفاوت است.
از آن‌جا که انسان همیشه در حال پیشرفت است، در آینده نیز روش‌هایی بهتر از روش‌های نوین امروزه ابداع خواهد شد. در این مقاله در مورد روش های تدریس زبان انگلیسی به صورت حضوری و آنلاین صحبت خواهیم کرد. پس اگر تمایل به دانستن انواع متدهای تدریس زبان انگلیسی دارید، این مطلب را از دست ندهید.
متدهای تدریس زبان انگلیسی با روش های مختلف
نحوه تدریس زبان انگلیسی برای یادگیری زبان نیازمند داشتن مهارت‌های لازم در تدریس است. مهارت‌هایی که موجب برگزاری کلاس‌های درس آنلاین، حضوری و خصوصی به بهترین شکل ممکن می‌شود. اگر مدرس از مهارت‌های بالایی در زمینه تدریس برخوردار نباشد، جو کلاس حوصله سربر بوده و زبان‌آموزان از حضور در کلاس سرد می‌شوند. در ادامه به برخی از متدهای لازم برای تدریس زبان اشاره می‌کنیم.
منظور از روش های آموزش ESL چیست؟
ESL مخفف ENGLISH AS A SECOND LANGUAGE به معنای انگلیسی به‌عنوان زبان دوم است. این عبارت معمولا به آموزش زبان انگلیسی در کشورهایی که انگلیسی، زبان رسمی آن‌ها شناخته شده‌است اشاره دارد. دانشجویان خارجی و مهاجران در کشوری که نیاز به یادگیری زبان دارند توسط این روش آموزش، زبان انگلیسی یاد می‌گیرند. مدرس به کسانی‌که زبان انگلیسی زبان اول یا مادری آن‌ها نیست تدریس می‌کند تا به این زبان بین‌المللی مسلط شوند.
مدرسان در این دوره ابتدایی‌ترین اصول تا تخصص‌های پیشرفته را به زبان آموزان خود در هر سطحی یاد می‌دهند. معلمان موظف هستند همه‌چیز را اعم از خواندن و نوشتن گرفته تا مهارت‌های ارتباطی صحبت کردن و گوش دادن به دانش آموزان یاد دهند.
روش GTM
این روش تدریس مخفف شده عبارت grammar translation method است. روش GTM یکی از قدیمی‌ترین روش‌های آموزش زبان به شمار می‌آید. این روش تدریس نیازمند هدفی است که بر طبق آن تکنیک‌های لازم تدوین شوند.
متد GTM تقویت مهارت خواندن و نوشتن است. دو مهارت خواندن و نوشتن نسبت به مهارت شنیدن و صحبت کردن در درجه بالاتری از اهمیت قرار دارند. بنابراین، در روش GTM تلفظ‌ها و یادگیری مکالمه و مهارت‌های گفتاری و شنیداری در وهله دوم اهمیت دارند؛ چراکه بیشتر اهمیت در تقویت مهارت خواندن و نوشتن است.
البته، نکته قابل توجه این است که روش GTM در دنیای آموزش امروز مورد استفاده قرار نمی‌گیرد؛ چراکه مدرسان باید برای آموزش متدی را در نظر بگیرند که تمامی مهارت‌های یادگیری زبان را شامل شود و بتوانند با آن روش تمام مهارت‌ها را یاد دهند.
روش DIRECT METHOD
اگر روش GTM را به‌روز کنیم، به روش DM خواهیم رسید. تفاوت GTM با DM این است که زبان انگلیسی را به زبان مادری با این روش روش ترجمه نمی‌کنند. زبان خارجی و زبان مادری دو مسئله کاملاً متفاوت هستند.
در این روش تدریس ترجمه و تدریس به زبان مادری وجود ندارد و مدرس از طریق زبان دوم مطالب را به زبان آموز توضیح می‌دهد. برای مثال، استفاده از عکس‌ها، تصاویر زبان بدن و نقشه جز اساسی‌ترین ارکان این روش است. تدریس به روش DM برای استاد زحمت زیادی دارد. با این‌که این روش نسبت به GTM به‌روزتر است، اما به‌علت این‌که تنوع آن کم است و از نکات روان‌شناسی لازم استفاده نمی‌شود، کاربردی محسوب نشده و مفید واقع نگردیده است.
روش AUDIO LINGUAL METHOD
یکی دیگر از روش‌های تدریس زبان انگلیسی ALM است که بیشتر برای کودکان و نوجوانان مناسب است. این روش قدیمی در جنگ جهانی دوم برای آموزش زبان به سربازان ابداع شد. با این روش سربازان توانستند پیغام‌های جنگی را رمزگشایی کنند. ترکیب GTM و DM موجب ابداع این روش شد. با تفاوت این‌که نکات روان‌شناسی در این روش آموزش رعایت می‌شود.
در روش‌های قبل ساختارهای گرامری و لغات توسط زبان آموز به خاطر سپرده می‌شد. اما در روش ALM زبان‌آموز بیشتر از طریق گفتگو زبان یاد می‌گیرد. به‌عنوان‌مثال دیالوگی که بین یک بیمار و یک پزشک اتفاق می‌افتد، برای یادگیری در این روش استفاده می‌شود. بنابراین، حفظ کردن دیالوگ‌ها و تمرین آن‌ها از تکنیک‌های اصلی این روش از تدریس زبان است. هدف اصلی این روش این است که زبان آموزان از طریق شنیدن ساختار زبان خارجی را بفهمند و از آن‌ها تقلید کنند. اولویت آموزش مهارت‌ها در روش ALM به شکل زیر است.
- شنیداری
- گفتاری
- خواندن
- نوشتن
روش SILENT WAY
یک روش متفاوت مناسب افرادی که دوره‌های مکالمه را پشت سر گذاشته‌اند و بر قصد تمرین و تجربه بیشتری را دارند استفاده از روش SILENT WAY یا همان SW است. در برگزاری کلاس‌های بحث آزاد از این روش استفاده می‌شود. مدرس تا آن‌جایی که ممکن است حرف نمی‌زند تا زبان‌آموزان یاد بگیرند که به خود متکی باشند. حتی اگر مرتکب اشتباهی شوند، خودشان آن اشتباه را اصلاح کنند.
در واقع استاد فقط محور اصلی بحث کلاس را تعیین می‌کند. در ادامه زبان‌آموزان به بحث و گفتگو می‌نشینند و استاد هرجا که لازم باشد اشکالات آن‌ها را رفع می‌کند. این خصوصیات برگزاری کلاس در روش ALM آن‌را به خلاقانه‌تربن روش تدریس تبدیل کرده‌است.
روش Community language learning
در متد CLL نکته مهم این است که زبان پدیده‌ای اجتماعی محسوب می‌شود. بنابراین، یادگیری زبان فقط از طریق اجتماعی امکان‌پذیر است. مدرس به عنوان ناظر در کلاس فعالیت دارد. پس از مطالعه مطالب افراد را به گروه‌های مختلف تقسیم می‌کنند و مطالب گفته‌شده را به اشکال مختلف با هم تمرین می‌کنند. استاد در این روش بیشتر نقش مشاور را دارد. استاد بین گروه‌ها حرکت کرده به فعالیت آن‌ها نظارت دارد و هر کجا که لازم باشد آن‌ها را راهنمایی خواهد کرد. مزیت این روش تقویت اعتماد به نفس زبان‌آموزان است. با این روش زبان‌آموزان یاد می‌گیرند در گروه‌ها فعالیت موثر داشته باشند.
روش Community language learning
کسانی‌که با این روش زبان انگلیسی را یاد می‌گیرند تا حدی به این زبان آشنایی دارند و هدف آن‌ها افزایش تسلط بر این زبان است. مدرسان این روش معمولاً از برنامه خاصی پیروی نمی‌کنند و در هر جلسه سرفصل‌های متفاوتی را برای یادگیری انتخاب می‌کنند.
به‌عنوان‌مثال مدرسان بخشی از فیلمی را در کلاس نمایش داده و هرچه که در این فیلم مورد توجه و اهمیت یادگیری داشته باشد آموزش می‌دهند. در واقع هدف اصلی، یادگیری زبان در سطح جامعه است که بتوانند در جامعه با افراد دیگر تعامل داشته باشند.
روش Content based instruction
این روش در اکثر دانشگاه‌های سراسر دنیا تدریس می‌شود. با این روش یادگیری زبان عمومی و زبان تخصصی در یک راستا قرار می‌گیرد و هر دو مورد توجه است. در مراحل اول گرامرها و نکات پایه برای درک مطلب تخصصی آموزش داده می‌شود.
در مراحل دیگر زبان تخصصی مناسب با رشته تحصیلی هر دانشجو تدریس خواهد شد. مزیت‌های یادگیری به این روش این است که دانشجویان علاوه بر یادگیری نکات پایه‌ای، نکات مربوط با رشته تحصیلی خود را نیز فرا می‌گیرند. به‌طوری‌که CBI به‌عنوان روش تدریس زبان در حوزه تخصصی شناخته می‌شود.
روش Participatory approach
در این روش مطالبی که قرار است در کلاس آموزش داده شود، طبق نیاز زبان‌آموزان انتخاب می‌شود. به‌عنوان‌مثال زبان لازم برای خلبانان، حسابداران، مدیران و هنرمندان با یکدیگر تفاوت دارد. به طوری که هرکدام نیازمند نکات متفاوت هستند.
هر کدام از مخاطبان برای یادگیری زبان حرفه‌ای به یک سری عبارت ها و جملات مرتبط نیاز دارند. هیچ گاه نمی‌توان زبان مورد نظر یک خلبان را با یک هنرمند در یک راستا قرار داد؛ چراکه هرکدام با توجه به نیازهای خود به یادگیری زبان احتیاج دارند.
روش Task based language teaching
روش TBLT یکی از جدیدترین روش‌های تدریس محسوب می‌شود. به‌طوری‌که در سال‌های اخیر طرفداران زیادی پیدا کرده است. یادگیری زبان بر مبنای انجام یک پروژه در کلاس است. این روش نسبت به سایر روش‌های تدریس کلاس‌ها به صورت شاگرد محور است. یعنی محور اصلی کلاس شاگرد است و نه معلم.
قبل از توضیح دادن این متد تدریس لازم است تا اطلاعات کاملی از معنای TASK داشته باشیم. TASK یک فعالیت زبانی است که برای رسیدن به هدف تعیین و تدریس می‌شود. با دانستن این تعریف به این نتیجه می‌رسیم که زبان‌آموزان باید یک سری فعالیت‌های زبانی را در کلاس انجام دهند تا به هدف مشخص خود برسند. فعالیت‌هایی که در روش TBLT انجام می‌شود در لیست زیر اشاره شده است:
- پر کردن جای خالی با اطلاعات
- پر کردن جای خالی با نظرات مناسب
- پرکردن جای خالی با دلالیل مناسب
روال کلاس با روش تدریس مربوط به سه بخش قبل پروژه، انجام پروژه و مرور پروژه تقسیم می‌شود. در مرحله قبل پروژه مدرس آن‌چه را که باید در طول انجام پروژه انجام دهد، به زبان آموز تدریس می‌کند. در مرحله پروژه زبان آموزان در گروه‌های کوچک به انجام پروژه می‌پردازند. آخرین مرحله یعنی مرور پروژه زبان‌آموزان نتایج انجام پروژه را با گروه‌های دیگر در میان می‌گذارند.
نقش معلم در این روش بیشتر شبیه یک ناظر و مشاور است. همین موضوع باعث بالا بردن استقلال یادگیرنده می‌شود. این روش یکی از روش‌های تدریس زبان انگلیسی برای آموزش مکالمه است. البته این روش در نحوه تدریس آنلاین زبان انگلیسی نیز کاربرد دارد و نمی‌توان فقط آن را به عنوان نحوه تدریس کلاس حضوری دانست.
روش Cooperative learning
این روش بر مبنای شرکت و رقابت بین زبان‌آموزان و یک روش برای نحوه تدریس خصوصی زبان انگلیسی طراحی شده‌است. به‌عنوان‌مثال مدرس یک مبحث را برای یک کار گروهی تعریف می‌کند. سپس، زبان‌آموزان باید در مورد آن مبحث اطلاعاتشان را در گروه به اشتراک بگذارند و با آن مبحث مورد نظر زبان را یاد بگیرند. پس از آن در گروه‌های مختلف نتایج فعالیت‌شان را به صورت گفتگو با یکدیگر تبادل می‌کنند. این مکالمه بین زبان‌آموزان تا آن‌جایی ادامه دارد که تمامی مباحث صحبت شود.
سخن پایانی؛ نتیجه تدریس روش‌ها
روش های تدریس زبان انگلیسی نام‌‌برده شده از شناخته‌شده‌ترین روش ها نحوه تدریس انلاین زبان انگلیسی در است. بااین‌حال برخی از موسسات و آموزش‌گاه‌های زبان از چند روش استفاده می‌کنند. به‌صورتی که خود را به استفاده از یک روش محدود نمی‌کنند. البته استفاده از چند روش نیازمند متخصصان این حوزه است تا کلاس‌ها به صورت اصولی برگزار شود و در دوران بلند مدت سودمند باشد. استاد هایی مثل آیینا همتی و کمیل صمدی از بهترین استادان نیمکت هستند که متدهای مختلفی برای تدریس در کلاس های خود به‌کار می‌برند. استفاده از روش‌های تدریس بالقوه می‌تواند در یادگیری زبان آموزان تاثیر به‌سزایی داشته باشد.
مطالعه بیشتر:
ثبت ديدگاه